پدیدارشناسی تصویر آتش در اشعار اخوان ثالث با تکیه بر آرای گاستون باشلار
نویسندگان
چکیده مقاله:
گاستون باشلار، فیلسوف، معرفتشناس و ادیب فرانسوی، ازجمله افرادی است که به مبحث تخیّل و آنچه آن را شکل میدهد، میپردازد. از نظر او، عناصر چهارگانه در آفرینش تصاویر ادبی نقشی مهم دارند. این عناصر بهطور ناخودآگاه به ذهن شاعران بازمیتابند و هنگام خیالپردازی، آنها نقش اساسی در خلق تصاویر ایفا میکنند. آتش از عناصری است که باشلار بهطور ویژه آن را پدیدارشناسی میکند و معتقد است هر کلام شاعرانهای، آتشی در سینه دارد و همۀ تصاویر ادبی، به عنصر آتش نیازمندند. او به دو وجه خیر و شرّ آتش و خاصیت تطهیرکنندگی و ویرانگری آن میپردازد. همچنین به وجود چهار عقده در پیوند با آتش معتقد است؛ چهار عقده که فرویدوار نام آنها را از اسطورهها و ادبا وام گرفته است. این پژوهش در نظر دارد با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر اندیشههای باشلار، به خوانش و تحلیل اشعار مهدی اخوان ثالث بپردازد و آتش و مفاهیم مرتبط با آن را در تصاویر و تعابیر شعری او بررسی کند.
منابع مشابه
مؤلّفههای پسااستعماری در اشعار مهدی اخوان ثالث
مطالعات پسااستعماری یکی از حوزههای مطالعات جدید در مورد کشورهای موسوم به جهان سوم و نگرشی انتقادی به مجموعهای از رهیافتهای نظری است که با تأکید بر پیامدهای استعمارگرایی به تحلیل گفتمان استعماری میپردازد. ادوارد سعید، بنیانگذار واقعی نظریۀ پسااستعماری در کتاب شرقشناسیاش بر این اصل تکیه دارد که متفکران غربی، عمدتاً تصویر نادرستی از مشرق به مثابۀ «دیگری» مطرح کردهاند. وی بر این باور بود که ...
متن کاملجایگاه نقد تخیل در زیباییشناسی شعر ابنخفاجه و هلالی جغتایی با تکیه بر نظریة گاستون باشلار
نقد تخیل، مابین نقد موضوعی و نقد ساختاری قرار داشته و سعی دارد با تمرکز بر نیروی تخیل، از موضعی روانکاوانه به مطالعة نظاممند تصاویر شعری بپردازد و بر اساس تداوم حضور یک یا چند عنصر از عناصر اربعه در خیالپردازیهای شاعرانه، میزان خلاقیت و اصالت تصویرسازی شاعران را مشخص کند. بدون شک، روش نقد تخیل، از راه پیوند شعر با مباحث روانشناسی و بخش ناخودآگاه ذهن، راه را برای تفسیر چندمعنایی شعر بیشتر با...
متن کاملسبکشناسی اشعار اخوان ثالث درباره جنگ تحمیلی؛ با تکیه بر سطح فکری
شاعرانی که درباره جنگ تحمیلی سرودهاند؛ به دو دسته تقسیم میشوند؛ دسته اول شاعران برآمده و متأثر از جریان انقلاب اسلامی هستند که حیات ادبی و هنری آنها در دوران انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی شکل گرفته و یا برجسته شده است. دسته دوم را شاعرانی تشکیل میدهند که پیش از انقلاب اسلامی شهرت و نام قابل توجهی داشتند و به ضرورت و احساس وظیفه درباره جنگ تحمیلی سرودهاند. مهدی اخوان ثالث از ...
متن کاملجستجوی انگاره خانه در آثار «سهراب سپهری» بر مبنای پدیدارشناسی تخیل «گاستون باشلار»
«خانه» یکی از مؤلفههای اصلی در تخیّل ادبی است که انگارههای متفاوتی را صورتبندی میکند. در انگارهی خانه، مفاهیمی چون هویتیابی، دلبستگی، فضائیت وجود (به تعبیر هایدگر)، مکانکاوی روان (به تعبیر باشلار)، انسجام کالبد روانشناختی (از دیدگاه شولتز)، انگارهی ماندلا یا تمرکز روان ناخودآگاه از جنبهی روانشناختی یونگ و مانند آن، دیده میشود. خانهی زادگاه مهمترین انگارهای است که در اشعار و آثار ا...
متن کاملبررسی مولفهی سفر در اشعار اخوان ثالث
چکیده یکی از مؤلفههای مکتب رمانتیسم، سیاحت و سفر است. رمانتیکها به سفر اهمیّت بسیاری میدادند و انواع سفر – جغرافیایی، تخیلی، نمادین و تاریخی- در آثارشان نمود و ظهور بسیاری داشت. از آنجا که روحیات شاعر رمانتیک با انزوای فردی و بیگانگی از محیط جامعه آمیخته است، بنابراین به رفتن از نقطه معلوم و عزم سفر به مکان نامعلوم - به خصوص شرق- تمایل داشت. مهدی اخوان ثالث یکی از شاعران برجستۀ مع...
متن کاملبررسی مولفهی سفر در اشعار اخوان ثالث
چکیده یکی از مؤلفههای مکتب رمانتیسم، سیاحت و سفر است. رمانتیکها به سفر اهمیّت بسیاری میدادند و انواع سفر – جغرافیایی، تخیلی، نمادین و تاریخی- در آثارشان نمود و ظهور بسیاری داشت. از آنجا که روحیات شاعر رمانتیک با انزوای فردی و بیگانگی از محیط جامعه آمیخته است، بنابراین به رفتن از نقطه معلوم و عزم سفر به مکان نامعلوم - به خصوص شرق- تمایل داشت. مهدی اخوان ثالث یکی از شاعران برجستۀ مع...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 18
صفحات 351- 376
تاریخ انتشار 2019-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023